برگردان آیدا جودکی
دیگری: در سال ۲۰۲۰، کووید ۱۹ زندگی همۀ ما را در سراسر دنیا تحت تأثیر قرار داد. با ایجاد محدودیتها، بهخصوص در رفت وآمدهای شهری، انزوا و خانه نشینی افراد آغاز شد. بدین ترتیب، خشونت علیه زنان و دختران، بهویژه خشونتهای خانگی، افزایش پیدا کرد.
پاندمی خشونت علیه زنان موضوع جدیدی نیست. پیش از کووید ۱۹ و در سال گذشته نیز ۲۴۳ زن و دختر در سطح جهان تحت خشونت خانگی قرار گرفته اند. کووید ۱۹ به این موضوع شدت بخشید، همین که خدمات حمایتی سست شدند و دسترسی به امداد دشوارتر شد.
در این شرایط، سازمانها و مردم از هر قشری میتوانند این وضعیت را با انجام اقدامات حمایتی-خدماتی بهتر کنند. پایان دادن به خشونت علیه زنان وظیفۀ همۀ ماست. در ادامه، ۱۰ راهکار تأثیرگذار را برای ایجاد تغییر میخوانید:
به قربانیان گوش دهید و آنها را باور کنید
هنگامی که یک زن داستان خود را از خشونتی که تجربه کرده است روایت میکند و آن را با شما به اشتراک میگذارد، درواقع اولین قدم خود را برای پایان دادن به چرخۀ خشونت و آزار برمیدارد؛ پس باید فضایی امن برای او ایجاد کنیم تا هم شنیده شود هم امکان اعتراض داشته باشد.
به یاد داشته باشید، هنگامی که درمورد خشونت و آزار جنسی صحبت میکنید، سطح هوشیاری، پوشش و گرایش جنسی قربانی به موضوع نامرتبط است؛ پس دربارۀ این مسائل هرگز از او سؤال نکنید. کسی که مرتکب جرم شده، تنها دلیل خشونت بوده است و باید بهتنهایی مسئولیت آن را برعهده بگیرد. از سرزنش کردن قربانی خودداری کنید و عقاید کلیشهای را، که زنان را مقصر و دلیل ایجاد خشونت میدانند، زیر سؤال ببرید. به عنوان مثال، عقیدۀ رایجی وجود دارد دربارۀ اینکه زنان باید خودداری کنند از موقعیت¬هایی که ممکن است منجر به خشونت شوند و طبق استانداردهای سنتی، خطرناکاند. پس، با رواج این عقاید مبارزه و اعتراض خود را اعلام کنید.
امروزه قربانیان انواع خشونت، بیش از هر زمان دیگری شروع به حرف زدن کردهاند و اعتراض خود را بیان میکنند و فریاد میزنند؛ و وظیفه ماست که از آنها حمایت کنیم و به آنها قوت قلب بدهیم که میتوانند عدالت را برقرار کنند. هرگز به آنها نگوییم: «چرا فرار نکردی و از محیط دور نشدی؟» به آنها بگوییم: «من تو را باور میکنم و در کنارت هستم.»
نسل بعدی را آموزش دهید و از آنها نیز بیاموزید
مثالهایی که برای نسل جوانتر میآوریم و حرفهایی که با آنها میزنیم ذهنیتشان را دربارۀ جنسیت، احترام و حقوق بشر شکل میدهند. دربارۀ نقشهای جنسیتی از همان سن کم با آنها صحبت کنید و آن نقشهای سنتی را که به هریک از دو جنس تا به امروز اطلاق شده¬اند، به چالش بکشید. به کلیشههایی اشاره کنید که کودکان دائم با آنها در خیابان، مدرسه و رسانه روبرو میشوند و درمورد آنها با یکدیگر صحبت کنید. همچنین به آنها بگویید که متفاوت بودن مسئلۀ مهمی نیست و تفاوت آدمها با یکدیگر کاملاً طبیعی است. فرهنگ پذیرش را تشویق کنید.
دربارۀ مفاهیمی چون رضایت، حق بر بدن و مسئولیت با پسران و دختران وارد مکالمه شوید. همچنین در مقابل، به صحبتهای آنها دربارۀ درک و تجربیاتشان از جهان و دنیای اطرافشان گوش دهید. با توانمندسازی و رشد جوانان آگاه و آموزش آنها دربارۀ حقوق زنان، میتوانیم به آیندهای بهتر برای همه امیدوار باشیم.
با مراکز خدماتی پاسخگو و متناسب با هدفتان تماس بگیرید
خدماتی که این مراکز به قربانیان و نجاتیافتگان از خشونت ارائه میکنند، بسیار ضروریاند. خطوط تلفن این مراکز، پناهگاه ها، مشاورهها و حمایتهایی که از این افراد میشود باید به هنگام نیاز و درخواستشان حتی در زمان پاندمی کرونا در دسترس باشند.
هرساله، کمپین ۱۶روزه خواستار اقدامی جهانی و یکپارچه در جهت پایان دادن به انواع خشونت علیه زنان و دختران است. سازمان ملل امسال در شعاری که با همراهی بخش زنان خود انتخاب کرده است، خواستار چهار اقدام مهم و حیاتی است: سرمایهگذاری، پاسخگویی، پیشگیری و جمعآوری.
آنها پیام خود را اینگونه رساندند: به ما بپیوندید تا دولتها را برای رفع شکافهای بودجهای در جهت رفع خشونت علیه زنان و دختران ترغیب کنیم تا از حفظ خدمات ضروری برای بازماندگان خشونت در این بحران اطمینان حاصل کنیم، اقدامات پیشگیرانه را به کار بگیریم و با جمعآوری دادههای لازم، در بهبود خدمات حمایتی زنان و دختران سرمایهگذاری کنیم.
مفهوم رضایت را درک کنید
رضایت مشتاقانه و آزادانه همواره ضروری است. در همۀ مسائل زندگی خود رضایتی فعالانه داشته باشید و این نوع از «بله» گفتن را به کار بگیرید و درموردش صحبت کنید. عباراتی مانند «دختره خودش این رو میخواست» یا «پسره دیگه!» همیشه مفهوم رضایت جنسی را خدشه دار و مبهم میکنند. این عبارات سرزنشکنندۀ قربانیاند و متهم را تبرئه میکنند. درست است که هنوز هم کسانی از این عبارات استفاده میکنند؛ اما تعریف کاملاً واضح و مشخص است. در رضایت هیچ چیز مبهمی وجود ندارد؛ پس آن را خوب بفهمید.
علائم آزار و چگونگی کمک به قربانیان خشونت را یاد بگیرید
انواع مختلف خشونت وجوددارند که نه تنها اثرات فیزیکی، بلکه اثرات روانی شدیدی بر فرد قربانی میگذارند. اگر نگران آن دوستانتان هستید که تحت خشونت قرار دارند یا خودتان مورد خشونت قرار گرفتهاید، شیوههای کمک کردن را بخوانید و یاد بگیرید تا بتوانید به آنها یا خودتان کمک کنید.
مصادیق رایج خشونت و آزار
- همسر یا شریک زندگیتان همیشه شما را تحتنظر دارد. او شما را تعقیب میکند تا ببیند با چه کسانی در ارتباطید یا کجا میروید. همچنین شما را از ارتباط با دوستان و خانواده، ادامه تحصیل و داشتن شغل و حرفه منع میکند.
- او شما را مجبور میکند که به پیامها و تماسهای تلفنیاش هرچه سریعتر پاسخ دهید و از شما میخواهد تا رمز عبور همۀ صفحاتتان در دنیای مجازی را در اختیارش قرار دهید.
- او حسود است و مدام فکر میکند که شما به او خیانت میکنید. تلاش میکند که حتی کوچکترین سرمایۀ مالی شما را کنترل کند. او همچنین همۀ مسائل مربوط به حوزۀ سلامت شما، مثل مصرف دارو و اقدامات پیشگیری از بارداری، را تحت کنترل و نظارت خود دارد؛ و هر روز برای شما تصمیم میگیرد که چه چیزی بخورید یا چه چیزی بپوشید.
- او شما را تحقیر میکند؛ مثلاً ظاهر، هوش و علایق شما را به سخره میگیرد. حتی در مقابل دیگران به شما توهین میکند. او وسایل و همۀ چیزهایی را که به آنها علاقه دارید تخریب میکند.
- او در بروز رفتارهای خود تعادل ندارد. گاهی یکباره دچار خشم و عصبانیت میشود و لحظهای بعد، آرام میگیرد. غیرقابلپیشبینی است و لحظهای که خشمگین میشود، بهراحتی میتواند به شما، دیگر اعضای خانواده و حتی حیوان خانگیتان آسیب فیزیکی وارد کند.
- ممکن است که او از نظر فیزیکی به شما آسیب برساند، آسیبهایی چون کتک زدن، هل دادن، مشت زدن، سیلی زدن، لگد زدن و گاز گرفتن. او ممکن است از اسلحه برای تهدید شما استفاده کند.
- او ممکن است به لحاظ جنسی به شما صدماتی وارد کند. برای مثال، به شما تجاوز کند یا شما را به برقراری رابطۀ جنسی مجبور کند. او ممکن است به این فکر بیفتد که چون قبلاً به این کار رضایت نشان داده اید، پس الان هم راضی هستید یا اگر کار کوچکی مثل بوسیدن او را انجام میدهید، پس حتماً راضی به ارتباط بیشتری مثل رابطۀ جنسی با او هستید. به این موارد بادقت توجه کنید.
- چنانچه از او اطاعت نکنید یا قصد گزارش کردن به پلیس را داشته باشید، ممکن است شما را تهدید کند.
در صورت بروز این رفتارها، کدام نکات ایمنی را میتوان به کار گرفت؟
- نگرانی خود را با دوست، همسایۀ مورداعتماد یا یکی از اعضای خانوادهتان که به او بسیار مطمئنید در میان بگذارید. با آنها در ارتباط باشید و تمرین کنید که چه اقداماتی در مواقع بحرانی، که نیاز به کمک دارید، باید انجام دهید. برای این کار برنامه ریزی کنید و طرحی بیندیشید. این طرح میتواند شامل ایجاد یک کد مخفی بین خودتان باشد. مثلاً بر سر کلمه یا جملهای توافق کنید که نشانهای بین شما باشد تا ارتباطتان را امنتر کند.
- استراتژی فرار داشته باشید. به عنوان مثال، بگویید که میخواهید به داروخانه یا سوپرمارکت بروید. در آنجا اجازه بگیرید که از تلفن استفاده کنید و ازطریق آن درخواست کمک کنید؛ مثلاً به مراکز خدماتی-حمایتی زنگ بزنید یا از کسانی که می شناسید درخواست کمک کنید. در صورتی که نیاز به کمک دارید، به راهها و دلایل ممکنی فکر کنید که میتوان از طریق آنها در هر ساعتی از شبانهروز از خانه خارج شد.
- سعی کنید که تلفن همیشه در دسترستان باشد و بدانید که با چه شمارههایی باید تماس بگیرید. اگر زندگیتان در خطر است، حتماً با پلیس تماس بگیرید (در صورتی که فکر میکنید پلیس امن است).
- الگوهای رفتاری همسر یا شریک زندگیتان را در خشونت بشناسید. این کار به شما کمک میکند تا زمان شدت و اوج خشونت را پیشبینی و مواقع بحرانی را راحتتر شناسایی کنید.
چگونه به فرد خشونتدیده کمک کنیم؟
اگر نگران کسی هستید که تحت خشونت خانگی قرار دارد یا در کنار فردی دیگر احساس ناامنی میکند، این راهکارها به شما کمک میکنند تا بهتر و با امنیت بالاتری او را حمایت کنید:
با او در ارتباط باشید و خلاقیت داشته باشید.
آزارگر را بدگمان نکنید تا بتوانید خطوط تلفن را باز نگه دارید. اگر هردو (شما و فرد قربانی) فرزند دارید، میتوانید تماسهایی ازطریق فرزندانتان برقرار کنید. همچنین کدهای ارتباطی مخفی ایجاد کنید تا مکالمه امن تر انجام شود.
از دوست خود بپرسید که چگونه میتواند ارتباط برقرار کند و چه راهی برای او آسانتر و بهتر است. این مسئله بسیار مهم است به این دلیل که فرد قربانی تحتنظر خشونتگر قرار دارد و ممکن است همۀ مکالماتش ازسوی او شنود شود؛ پس امنیت خشونتدیده در اولویت قرار دارد. از او بپرسید که تماس تلفنی را ترجیح میدهد یا پیامهای نوشتاری را. حتی از او بپرسید که استفاده از چه نرمافزاری برای او راحتتر است.
حامی باشید و او را باور کنید.
به او اطمینان دهید که تنها نیست و هر حمایت و کمکی که نیاز داشته باشد، فراهم خواهد بود و شما تا جایی که می¬توانید به او کمک خواهید کرد. ممکن است صحبت کردن دربارۀ آزارهایی که تجربه کرده¬ است برایش دشوار باشد. اگر تمایل به مکالمه داشت، به حرفهایش بادقت گوش دهید و همدلی کنید.
با او همفکری کنید که چگونه میتواند در بحران کووید ۱۹ امن و سالم بماند.
در شرایط خانهنشینی اجباری او را راهنمایی کنید که چه طرح و برنامهای بریزد. ببینید آیا دوستان دیگری دارد که بتوانند در این مدت در کنارش بمانند یا اعضای خانوادهاش میتوانند این کار را انجام دهند! به او کمک کنید تا به این افراد دسترسی پیدا کند و طرح و برنامهاش را عملی سازد.
رضایت او را در نظر بگیرید. اگر واقعاً فکر میکنید که زندگی دوستتان در خطر نیست، بدون رضایت او هیچ اقدامی نکنید.
به حریم خصوصی او احترام بگذارید.
به دلیل وجود شرایط امنیتی، برچسب خوردن، احساس شرم و قربانینکوهی، که اغلب فرد قربانی با آنها روبروست، محرمانه ماندن هویت و تجارب او بسیار ضروری است، مگر اینکه با رضایت کامل و واضح به شما اجازه دخالت و انتشار روایاتش را بدهد.
کمکهایتان را عملی کنید و منابع و مراکز حمایتی را با او به اشتراک بگذارید.
به او اطمینان دهید که تصمیم دارید کمکش کنید. اگر میتوانید، به او مکانی امن برای ماندن و همچنین حمایتهای امنیتی را پیشنهاد کنید و در اختیارش بگذارید.
به خشونتدیده بگویید که همیشه کسانی برای صحبت کردن با او هستند و برای این کار آموزش دیده اند. اطلاعات مراکز خدماتی-حمایتی را نیز در اختیار او قرار دهید.
مکالمهای میان خود و او برقرار کنید
خشونت علیه زنان و دختران درواقع خشونتی حقوق بشری محسوب میشود که دهه هاست رخ میدهد. این نوع از خشونت به مسئلهای رایج تبدیل شده است؛ اما اگر سکوتمان را بشکنیم، اجتنابپذیر خواهد بود. با نارنجی کردن پروفایلهای خود در رسانههای اجتماعی، همبستگیتان را با زنان قربانی خشونت و همچنین فعالان حقوق زنان نشان دهید و در این زمینه با دیگران به گفتوگو بنشینید.
در مقابل فرهنگ تجاوز بایستید
فرهنگ تجاوز، شرایطی اجتماعی ایجاد میکند که در آن خشونت جنسی عادی تلقی میشود، کاملاً توجیه میشود و ازطریق نابرابریهای جنسی و جنسیتی تقویت میشود. ما هرروز میتوانیم آن دسته از عقاید و رفتارهایمان را که به این فرهنگ دامن میزنند و مجوز چنین الگوهایی را در سطح جامعه صادر میکنند، به چالش بکشیم و فرصت تفکر در این زمینه را به خود و دیگران بدهیم. به عنوان مثال، دربارۀ تعاریف رایج مردانگی/زنانگی و همچنین چگونگی تأثیرات عقاید و کلیشههای ذهنیمان در اینباره، فکر کنیم. بنابراین، با بازنگری دیدگاههایمان دربارۀ هویتهای جنسیتی و سیاستهای رایج جنسیتی مورد حمایت در سطح جامعه میتوانیم علیه فرهنگ تجاوز واکنش نشان دهیم و اقدام کنیم.
از سازمانهای زنان حمایت کنید
از سازمانهای محلی که در تلاش برای توانمندسازی زنان هستند، صدایشان را منعکس میکنند، از بازماندگان و قربانیان حمایت میکنند و همۀ هویتهای جنسی و جنسیتی را به رسمیت میشناسند، با همۀ توان حمایت کنید.
خود و دیگران را مسئول بدانید
خشونت اَشکال متفاوتی دارد که شامل آزار جنسی در محیط کار یا فضاهای عمومی شهری هم میشود. در هر زمان و مکانی که با آن مواجه شدید، خیلی سریع واکنش نشان دهید: سوت زدن و هو کشیدن، تعبیرهای جنسی و جوکهای جنسیتزده به هیچ نحو پذیرفتنی نیستند. پس به هر فردی که از خطوط قرمز رفتاری و کلامی میگذرد، اعتراض کنید و اگر احساس ناامنی کردید، از دیگران کمک بخواهید. همچنین برای فردی که مورد خشونت قرار گرفته است محیطی امن ایجاد کنید. مانند همیشه، به حرفهای قربانی گوش کنید و به او اطمینان دهید تا جایی که می توانید او را حمایت خواهید کرد.
از دادهها و اطلاعات موجود در این زمینه آگاهی پیدا کنید
برای مبارزه و مقابلۀ مؤثر با خشونت جنسیتی باید آن را کاملاً درک کنیم. اگر اطلاعات مهم را در این زمینه جمعآوری و مطالعه کنیم، در اجرای اقدامات پیشگیرانه و حمایتی موفقتر خواهیم بود. از آنجایی که خشونت جنسی و جنسیتی در دوران کووید ۱۹ افزایش یافته است، جمعآوری اطلاعات در این زمینه نیز با مشکلات بیشتری روبرو شده است؛ پس باید از حکومتها درخواست کرد تا بر این مسئله متمرکز شوند و جدیتر اقدام کنند.
دسترسی به متن اصلی: