مریم رحمانی
دیگری: همه گیری کرونا بخش های مختلف جامعه را تحت تاثیر قرارداده است و یکی از حوزه هایی که به شدت از این همه گیری متضرر شد صنعت گردشگری است. بسیاری از زنان در بخش های مختلف صنعت گردشگری مشغول به کار هستند. در این گزارش با چهار زن در مورد تاثیر کرونا بر زندگیشان مصاحبه کرده ایم که در پی می آید.
بیمه بیکاری شامل همه کارمندان تورها نمی شود
فاطمه کارشناسی ارشد جهانگردی خوانده است و سالها در بخش تورهای خارجی کار کرده مدتی است که به شکل مستقل با آژانس های مسافرتی کار می کند درباره آسیبی که از کرونا دیده گفت: اسفند ماه توری که برای نمایشگاه موبایل بارسلون داشته، کنسل شده است. برای هماهنگی های هر تور ماه ها وقت صرف می شود، مثل دریافت ویزا برای مسافران دریافت بیمه…و وقتی یک سفر کنسل می شود همه این زحمتها هدر می رود همچنین بابت کارهایی که کرده اید نیز دریافت نمی کنید. من مدت هاست با تورها به طور ثابت کار نمی کنم به دلیل اینکه بعضاً بیمه ندارند. مثلاً جای آخری که من با آنها به طور ثابت کار می کردم مدیرعامل در کنارکارآژانس مسافرتی کارهای دیگری نیز انجام می داد. چون پول مردم را نمی داد، طلبکاران سرپرسنل خالی می کردند و فحش و ناسزایش برای ما بود بیمه هم نبودیم .
مارال یکی دیگر از زنانی که چند سالی هست در بخش گردشگری مشغول به کار است و به طور ثابت در تورهای داخلی فعالیت می کند از اسفند سال ۹۸ بیکارشده است. او در این باره به ما می گوید من با والدینم زندگی می کنم و خوشبختانه بیمه هم داشتم به همین خاطر در حال حاضر از طرف بیمه ماهیانه ۵۰۰ هزار تومان برای من واریز می شود. اما بسیاری از همکاران من که بیمه نداشتند و خرج خانواده شان را می پرداختند، بیکار شده اند و وضعیت بسیار سختی را می گذرانند.
رانندگان اتوبوس های بین شهری: وعده های سرخرمن
مینا جهانگیری راننده اتوبوس دربستی که سالهاست با تورهای مختلف کار می کند، از مشکلات رانندگان حمل و نقل برون شهری می گوید: از بهمن ماه ۹۸ که کرونا شیوع پیدا کرده تاکنون که ۴ ماه از سال جدید گذشته است من و همه همکارانم در ناوگان حمل و نقل جاده ای با مشکلات زیادی روبرو هستیم. برخی از همکاران ما به دلیل تعطیلی تورهای داخلی و خارجی و خوابیدن اتوبوس ها نتوانستند بیمه های خود (خویش فرما)را پرداخت کنند. همه ما با مشکلات مالی زیادی مواجه شده ایم و دولت سرسوزنی از ما حمایت نکرده است حتی دریغ از اهدا یک بسته کمک معیشتی به رانندگان.
چندماه است که دولت اعلام کرده به رانندگان وام شش میلیون تومانی پرداخت می کند، همین طور اعلام شد که وزارت راه مشخصات تمامی رانندگان را دارد و این مبلغ را به حساب همه واریز می کند. اما مدتی بعد اعلام کردند که رانندگان باید به کافی نت برای ثبت نام مراجعه کنند. سه هفته سه بار به کافی نت مراجعه کرده ام اما هر بار اعلام می شود که پرونده شما در حال بررسی است و هنوز جوابی داده نشده. برای پیگیری پرونده ام چهار بار به اداره کار و تعاون اجتماعی مراجعه کردم اولاً نگهبان اجازه ورود نمی دهد. باید تلفنی صحبت کنیم. بارها طی تماس تلفنی به من توضیح داده اند، نمی دانیم چرا هنوز وضعیت پرونده شما مشخص نشده است. به کافی نت مراجعه کنید یا به جای جواب تلفن را در وضعیت اشغال نگه می دارند. این کمک دولت به ناوگان حمل و نقل جاده ای است.
از طرفی برای دادن وام دولت ضامن دست چک دار می خواهند. ضامن باید مبلغ ده میلیون و پانصد هزار تومان در وجه بانک معرفی شده، سپرده بگذارد و راننده باید سه فقره چک هر کدام به مبلغ ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، بدون تاریخ به بانک بدهد. راننده ای که پول بیمه تأمین اجتماعی خود را نمی تواند بدهد، باید وام ۶ میلیونی را با بهره ۷۰ درصد پرداخت کند. از طرفی همه رانندگان برای تمدید کارت هوشمند باید تعداد ۳۵ صورت حساب در ماه داشته باشد. این درحالی است که تقریبا سفری انجام نمی شود و همه تورها تعطیل هستند. اگر راننده این ۳۵ تا صورت حساب را نداشته باشند کارت هوشمند را یا کلا تمدید نمی کنند یا مثلاً شش ماه بعد، سه ماه بعد یا یک ماه بعد تمدید می کنند.
من به انجمن صنفی رانندگان اتوبوس در ترمینال جنوب مراجعه کردم برای تمدید کارت هوشمند و اعتراض به این ۳۵ صورت حسابی که مقرر شده است. جواب آنها این بود که با وجود اینکه با وزارت راه در مورد کاهش این عدد صحبت کرده اند اما وزارت از این عدد پایین نیامده است و اعلام کردند دستور وزیر است. آیا من راننده دربستی کار می توانم ۳۵ صورت حساب به شما ارائه دهم؟ در حالی که ما مالک اتوبوس هم نیستیم چطورکار کنیم؟ مخصوصاً که من زن هستم چگونه خرج خانه را بدهم؟ برای تمدید کارت هوشمند هربار شصت تا هفتاد هزار تومان دریافت می شود. ما رانندگان سنوات خدمتی هم نداریم. بعد از سی سال کار با استرس جاده های ناهموار چه کار کنیم؟ ما حتی مزایای رانندگان درون شهری شرکت واحد را نداریم.
مینا در پاسخ به این سوال که آیا امکان استفاده از بیمه بیکاری برای ناوگان حمل و نقل جاده ای وجود دارد؟ می گوید: شخصا به کارگزاری بیمه شعبه۲۰ در خیابان پیروزی مراجعه کردم، رئیس کارگزاری به من گفتن بیمه بیکاری شامل رانندگان برون شهری نمی شود چون کارفرما ندارید. من به ایشان گفتم من که کارفرما ندارم بیشتر نیاز به بیمه بیکاری دارم، در جواب گفت بیمه بیکاری را از کارفرمای شما می گیریم اما بدون کارفرما حق بیمه را از چه کسی باید دریافت کنیم؟
گرانی بنزین و کرونا نفس اقامتگاه ها را گرفت
ندا که به همراه همسرش در یزد اقامتگاه «پادیاو»را اداره می کند درباره وضعیت اقامتگاه ها بعد از شیوع کرونا می گوید: ما اقامتگاه را اول اسفند بستیم، چون از نظر ما این یک مسئولیت اجتماعی بود. در ابتدا فکر می کردیم اگر یک ماه تعطیل باشیم مشکل حل می شود و برای سال نو می توانیم دوباره شروع کنیم. کمی بعد انجمن صنفی همه هتل های یزد را تعطیل کرد.
اکثر اقامتگاه ها از آبان به دلیل اعتراض ها به گرانی بنزین ، بحث های سیاسی و سقوط هواپیما دچار مشکل شدند. قبلا نصف، نصف تناسب میان مسافر ایرانی و خارجی بود که از آبان سفر هردوخیلی کم شد . امید همه ما به ایام نوروز بود که با شیوع کرونا امیدمان نقش برآب شد.
در زمینه گردشگری نوروز بهترین زمان هست و گاهی حتی تعداد مسافر در این ایام جبران یکسال کسادی را می کند. بعد تا آخراردیبهشت اوج حضور سفر توریست های خارجی است. در یزد از خرداد تا وسط های شهریور تقریباً مسافری به خاطر گرمی هوا نمی آید و دوباره در مهر و آبان تا وسط های آذر به خاطر هوای خوب توریست خارجی می آید، دوباره مسافر تا اسفند ماه کمتر می شود. سالی که‌گذشت همین طور مسافر کم شده بود و کرونا هم شدت این موضوع را تشدید کرد. متاسفانه به دلیل گرانی ها و سقوط هواپیمای اکراینی صنعت گردشگری خیلی صدمه دید، توریست های خارجی حداقل این دو سال خیلی خیلی کم شدند و به خاطر گرانی مسافر ایرانی هم کمتر سفر می کند.
در مورد حمایت نهادها واقعا اطلاع ندارم چون متأسفانه مستقیم اطلاع رسانی از طرف سازمان میراث نشده است. در یزد تنها در یک گروه «واتساپی» صحبت ها گذاشته می شود که من به شخصه به خاطر ازدحام پیام های متفاوت درآن گروه عضو نیستم . اما خبر دارم گویا وامی قرار است بدهند . در یزد «خانه فرهنگ صدوقی» به اقامتگاه های بومگردی کمک مالی کردند.
ندا در مورد دریافت اقساط اقامتگاه ها گفت: بانک اعلام کرد می توانیم قسط اسفند ماه را سه ماه دیرتر پرداخت کنیم و ما هم از آن استفاده کردیم. ندا درباره مسائل گریبانگیر اقامتگاه ها در دوران کرونا گفت: ما خیلی با شیوع کرونا مشکل نداشتیم بلکه مساله رویکرد دولت و وزارت میراث فرهنگی و گردشگری در قبال اقامتگاه هاست.
ابتدا باید پرسید چرا تا این اندازه اجازه راه اندازی اقامتگاه داده شد؟ مرمت های غیراصولی به بسیاری از بناهای قدیمی ضربه زده است.
ندا می گوید: خانه بومگردی یا هر اقامتگاهی برای اینکه روی پای خودش بایستد نیاز به عدالت، نظارت درست و حمایت و تشویق دارد اما متاسفانه این نگاه وجود ندارد. ما بارها در محله برنامه های آموزشی و فرهنگی‌گذاشتیم اما دریغ از یکبار تشویق یا حمایتی از سازمان های مربوطه. بنابراین مساله اصلی ما شیوع کرونا نیست بلکه نبود حمایت از کسانی است که با هدف گسترش اکوتوریسم و توسعه فرهنگی قدم در این راه نهادند.